Επιτέλους… – A Disk Read Error Ocured. Press Ctrl+Alt+Del to Restart

Επιτέλους!!! Αυτή η εγγραφή γίνεται από τον υπολογιστή μου. Τελικά μετά από αρκετό καιρό (δηλ. 2 εβδομάδες και 2 ημέρες), εχθές το βράδυ, κατάφερα και διόρθωσα το πρόβλημα.
Παραθέτω, τα συμπεράσματα και τις εκτιμήσεις μου, καθώς και ότι βρήκα για το συγκεκριμένο πρόβλημα…

Πρόβλημα
Μετά την εκκίνηση του συστήματος (Windows XP) εμφανίζεται το μήνυμα, «A Disk Read Error Occured. Pres Ctrl+Alt+Del to Restart».

Πότε μπορεί να συμβεί

1. τυχαία κατά την εκκίνηση
2. μετά από αναβάθμιση του λειτουργικού
3. μετά από εγκατάσταση εφαρμογής (π.χ. Antivirus).
4. Συνήθως όμως εμφανίζεται, μετά από «κόλλημα» του υπολογιστή, το οποίο απαιτεί hard reboot.

Ποιές συσκευές μπορεί να ευθύνονται ή επηρεάζονται

1. Σκληρός δίσκος
2. καλώδιο IDE
3. IDE+SATA μαζί στο ίδιο μηχάνημα
4. τροφοδοτικό/τροφοδοσία συσκευών γενικότερα
5. (σπάνια) CD/DVD

Πιθανοί λόγοι

1. Να έχει «χτυπήσει» ο δίσκος. Αυτή η εκδοχή περιλαμβάνει τις περιπτώσεις coruppted ή διαγραμμένος Boot Sector (πιθανότερα από ιό), κατεστραμμένος MBR (ίσως από ιό), corrupted Partition Table (λανθασμένη χρήση εργαλείων partitioning, π.χ. Partition Magic) και τέλος corrupted MFT (πρόβλημα στα Windows και άλλοι λόγοι που δεν μπόρεσα να ξεκαθαρίσω).
2. Να έχει πρόβλημα το IDE καλώδιο (ακόμα και αν ο δίσκος είναι SATA!!!, δείτε παρακάτω)
3. Κάποιες motherboard φαίνεται ότι δεν τα πάνε ιδιαιτέρως καλά όταν υπάρχει SATA και IDE στο ίδιο μηχάνημα. Επίσης φαίνεται να υπάρχει μια «παραξενιά» στα Windows, τα οποία «θέλουν» ο boot δίσκος να είναι ο πραγματικά πρώτος δίσκος σύμφωνα και με το BIOS. Αν π.χ. ο SATA αναγνωρίζεται ως IDE5, και έχει οριστεί ως primary boot disk, φαίνεται πως τα Windows προτιμούν τον IDE1. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα Windows θα επιχειρήσουν να μπουτάρουν από τον IDE1, αλλά με κάποιον αδιευκρίνιστο τρόπο, επηρεάζονται. Σε κάποιο forum διάβασα ότι τα Windows (για την ακρίβεια το NTFS) μπορεί να παρουσιάσει πρόβλημα αν αλλάξετε το boot δίσκο, αν δηλ. μεταφέρετε (π.χ. με Ghost) το σύστημα από τον IDE1 στον IDE2 (κάνοντας τις αλλαγές που απαιτούνται στο BIOS). Το ξέρω ότι ακούγεται άτοπο (για να μην πω ηλίθιο), αλλά από τη μέχρι σήμερα (άσχημη) εμπειρία μου με το NTFS, όλα τα έχω πιθανά! Υπάρχει ακόμα η περίπτωση, να έχει πρόβλημα το καλώδιο IDE και εξαιτίας αυτού να παρουσιάζει πρόβλημα στους SATA. Είχα το πρόβλημα και σε δίσκο IDE και σε δίσκο SATA (αρχικά παρουσιάστηκε το πρόβλημα στον IDE και μετά στον SATA που έβαλα για να αντικαταστήσω τον IDE).
4. Αν το τροφοδοτικό είναι «αδύναμο» (χαμηλά Watt και όταν λέω χαμηλά, εννοώ από 400 και κάτω) και έχετε αρκετές συσκευές (στη περίπτωσή μου υπήρχαν 2 IDE, 2 SATA, 2 DVD και 3 ανεμιστηράκια), θα πρέπει να προσέξετε ώστε να ισομοιράσετε το φορτίο στις 2 γραμμές τροφοδοσίας (τα περισσότερα τροφοδοτικά έχουν 2 γραμμές τροφοδοσίας για τις συσκευές, 1 για την m/b και 1 για τον επεξεργαστή). Η ορθότερη όμως λύση είναι ένα μεγαλύτερο, επώνυμο τροφοδοτικό με προστασία υπέρτασης. Στην αγορά υπάρχουν αρκετές προτάσεις, με τα HEROICHI και τα TAGAN να αποτελούν τις πρώτες μου επιλογές.
5. Σε κάποια forums, συνδυάστηκε το πρόβλημα με κάποιο πρόβλημα στο CD/DVD το οποίο βρισκόταν πάνω στο ίδιο IDE καλώδιο με τον δίσκο που είχε το σύστημα. Ο λόγος; ΑΓΝΩΣΤΟΣ!
6. Αν και οι περισσότεροι λόγοι είναι τεχνικοί, το πρόβλημα από μόνο του περιγράφεται ως πρόβλημα των Windows (για την ακρίβεια του NTFS), δηλ. ως software πρόβλημα. Αυτό δεν είναι λάθος, σκεπτόμενος ότι εξαιτίας των παραπάνω τεχνικών λόγων, προκύπτει πρόβλημα στα Windows. Άλλωστε το πρόβλημα δεν είναι ότι είτε ο δίσκος δεν φαίνεται στο BIOS, ή δεν είναι προσβάσιμος από εργαλεία τα οποία αγνοούν το σύστημα αρχείων του δίσκου (π.χ. Ghost, HDD Regenerator, Partition Magic).

Πώς το λύνουμε;

1. Διώχνουμε τον πανικό. Καλύτερα να ασχοληθείτε με το πρόβλημα αφού πάτε πρώτα για ένα καφέ ή ακόμα καλύτερα την επόμενη μέρα! Εμένα, με έπιασε πανικός, όχι μη χάσω τα δεδομένα, αλλά ότι θα πάει πίσω η δουλειά. Ότι και να κάνεις και χρόνο θα χάσεις και η δουλειά θα πάει πίσω και θα εκνευριστείς, οπότε just get used to it!
2. Ο δίσκος δεν πρέπει να κάνει οποιαδήποτε εγγραφή, τουλάχιστον όχι μέχρι να εξακριβώσουμε αν έχει κάποιο μηχανικό πρόβλημα. Άρα, το προτιμότερο είναι να τον τοποθετήσουμε μόνο του σε ένα μηχάνημα το οποίο καλό είναι να έχει μόνο ένα CD-ROM και ένα floppy drive. Αν αυτό δεν είναι εφικτό, τότε απλά αποσυνδέστε όλους τους άλλους δίσκους και CD/DVD, αφήνοντας μόνο τον προβληματικό δίσκο, ένα CD και το floppy. Μην ξεχάσετε να ελαφρύνετε και το τροφοδοτικό. Τα ανεμιστηράκια για το κουτί, καθώς και οι δύο κάρτες σε SLI που πιθανόν έχετε δεν σας χρειάζονται. Όσο αφορά δε τις SLI κάρτες καλό είναι να αφαιρέσετε τη μία.
3. Βάλτε τον δίσκο σε ξεχωριστό καλώδιο IDE (Primary Channel) και ελέγξτε ότι είναι σωστό (80 pins και όχι 40) και λειτουργεί σωστά (π.χ. αγοράστε ένα καινούριο). Το CD σε άλλο καλώδιο (Secondary Channel).
4. Εκκινήστε το σύστημα. Αν εκκινήσει κανονικά, τότε η λύση σας θα είναι να αλλάξετε IDE καλώδιο, να βάλετε νέο τροφοδοτικό και να βάλετε τον boot δίσκο στο Primary Channel ως master. Όσο αφορά στο τελευταίο, αν ο δίσκος είναι SATA, τότε είτε κάντε remap το SATA στο Primary IDE Channel μέσα από το BIOS (θα χάσετε όμως το Primary IDE της m/b, συνεπώς δεν θα μπορείτε να βάλετε συσκευές), ή κάντε ghost/clone τον SATA σε έναν IDE.
5. Αν εμφανιστεί το ίδιο μήνυμα, τότε κάντε εκκίνηση από το CD έχοντας μέσα το τελευταίο WinUBCD ή το Knoppix (προτείνω το WinUBCD). Μόλις εκκινήσει το σύστημα δείτε αν ο δίσκος είναι προσπελάσιμος. Από το WinUBCD ανοίξτε τον explorerXP (περιλαμβάνεται στο WinUBCD) και δείτε αν μπορείτε να προσπελάσετε τα αρχεία σας (μη δοκιμάσετε να τα ανοίξετε ή να τα τρέξετε, απλά περιηγηθείτε σε ένα – δυο καταλόγους). Αν αυτό είναι εφικτό, τότε χρησιμοποιήστε ένα εργαλείο για να κάνετε έλεγχο για μηχανικά προβλήματα του δίσκου. Στα sites των εταιριών υπάρχουν δωρεάν εργαλεία για έλεγχο των δίσκων. Προσοχή όμως με αυτά τα εργαλεία, γιατί παρέχουν και δυνατότητα για low level format. Εκτός αυτών μπορείτε να χρησιμοποιήσετε το Drive Tests από το menu Disk Diagnostics του EasyRecovery Professional. Εγώ αυτό χρησιμοποίησα, αλλά το είχα συμπεριλάβει στο WinUBCD (EasyRecovery Plugin). Η rescue disk του Easy Recovery δεν το περιλαμβάνει.
6. Είτε έχει μηχανικό πρόβλημα ο δίσκος, είτε δεν έχει, το επόμενο βήμα είναι ένα image ή clone του δίσκου σε άλλο δίσκο. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε είτε το Ghost 8.0 από boot δισκέτα, ή από το Hiren’s BootCD, ή από το WinUBCD (θα πρέπει να το έχετε ενεργοποιήσει και εννοείται να κατέχετε νόμιμα το πρόγραμμα). Προτείνω το Runtime DiskEplorer for NTFS, το οποίο μπορείτε να συμπεριλάβετε στο WinUBCD (DiskExplorer plugin).
7. Στη συνέχεια κάνουμε επανεκκίνηση σε Windows XP Recovery Console, κάνοντας boot από το CD εγκατάστασης των Windows. Μόλις φτάσει στην οθόνη που μας ενημερώνει να πατήσουμε το Enter για να προχωρήσουμε σε νέα εγκατάσταση, εμείς πατάμε το R. Τώρα τα Windows θα ψάξουν να βρούνε το σύστημα στο δίσκο και θα μας εμφανίσει ότι βρει. Επιλέγουμε αυτό που θέλουμε (π.χ. 1:C\WINDOWS) και μας ζητά το Administrator password. Μόλις κάνουμε Logon τρέχουμε την εντολή chkdsk /p και αν το αποτέλεσμα παρουσιάσει ότι υπάρχουν κάποια λάθη, τότε είτε τρέχουμε chkdsk /p /r ή (προτιμότερο) τρέχουμε το HDD Regenerator. Στη συνέχεια εκτελούμε είτε την εντολή fixboot ή εκτελούμε το Partition Table Doctor (θα πρέπει να κάνουμε boot με δισκέτα στην οποία να περιέχεται το αρχείο ptd.exe) και επιλέγοντας τον δίσκο και κάνοντας δεξί κλικ επιλέγουμε fixboot. Με το PTD μπορείτε να κάνετε και έλεγχο του δίσκου αντί να χρησιμοποιήσετε το chkdsk των Windows. Τέλος εκτελούμε είτε fixmbr ή επιλέγουμε Restore MBR από το PTD. Εφόσον δεν λάβουμε κάποιο μήνυμα αποτυχίας, επιχειρούμε να εκκινήσουμε το σύστημα κανονικά από το δίσκο.
8. Σε περίπτωση που λάβουμε μήνυμα αποτυχίας από το προηγούμενο βήμα ή ο δίσκος δεν εκκινήσει κανονικά, τότε το μόνο που μας μένει είναι απλά ένα data recovery. Κάνουμε restore ένα working image του δίσκου ή κάνουμε εγκατάσταση εκ νέου (σε περίπτωση ύπαρξης bad sectors, επιλέγουμε ένα καινούριο δίσκο). Στη συνέχεια με το DiskExplorer μπορούμε να ανακτήσουμε τα αρχεία που θέλουμε είτε από τον δίσκο ή από το image που δημιουργήσαμε στην αρχή εφόσον αυτό δημιουργήθηκε με το DiskExplorer. Αυτό επιτυγχάνεται επιλέγοντας Create Virtual Volume από το menu Tools και στη συνέχεια επιλέξουμε GoTo > Root Directory. Καλό είναι να χρησιμοποιήσετε και το GetDataBack ή το EasyRecovery γιατί, θα δείτε ότι πολλές φορές το ίδιο αρχείο διαφέρει αναλόγως του προγράμματος που το ανέκτησε.
9. Στη περίπτωση που γλυτώσατε το data recovery, τότε, κάντε έναν έλεγχο για ιούς τουλάχιστον με δύο προγράμματα (μπορείτε να το κάνετε και μέσα από το WinUBCD), ένα chkdsk με οποιοδήποτε πρόγραμμα, επιλέγοντας και surface scan και τέλος ένα GHOST!

Πριν ξαναβάλετε το δίσκο στο μηχάνημά σας ή πριν επανασυνδέσετε όλες τις συσκευές που είχατε αφαιρέσει, καλό θα ήταν χρησιμοποιήσετε ένα καινούριο IDE καλώδιο, να είστε σίγουροι ότι το τροφοδοτικό είναι αρκετό και ότι δεν είναι περισσότερες οι συσκευές σε μια γραμμή. Επίσης καλό είναι να προσθέτετε τους δίσκους και τα CD σταδιακά και ένα – ένα, έτσι ώστε αν δεν εκκινήσει το σύστημα να ξέρετε τι φταίει.

Στη δική μου περίπτωση, το πρόβλημα (της δεύτερης εβδομάδας) λύθηκε ως εξής:

1. αποσύνδεσα όλες τις άλλες συσκευές αφήνοντας μόνο ένα IDE στο Primary IDE ως master, τον SATA στο Primary Sata και ένα DVD στο Secondary IDE ως master.
2. άλλαξα το IDE καλώδιο
3. έκανα Boot με WinUBCD και στη συνέχεια, πρώτα έλεγχο αν είναι προσπελάσιμα τα αρχεία και έλεγχο για μηχανικά προβλήματα με το EasyRecovery
4. έτρεξα το HDD Regenerator στον SATA και στη συνέχεια chkdsk /p/r (έβγαλε bad sectors)
5. έκανα ένα clone του SATA στον IDE με το Norton Ghost από το WinUBCD (υπάρχει μια επιλογή «rewrite MBR» την οποία καλό θα ήταν να επιλέξετε)
6. έκανα boot με το PTD και fixboot στον IDE και μπήκα κανονικά!

Της πρώτης εβδομάδας το πρόβλημα είχε συμβεί στον IDE και προφανώς έφταιγε το καλώδιο (αυτό που άλλαξα τη δεύτερη εβδομάδα), το οποίο αν είχα αλλάξει τη πρώτη εβδομάδα ίσως γλύτωνα το Data Recovery και την εμφάνιση του προβλήματος για δεύτερη φορά στον SATA. Άλλα λάθη που έκανα τη πρώτη εβδομάδα, ήταν να εκτελέσω την fixboot και την fixmbr από το Recovery Console, χωρίς να έχω αλλάξει το καλώδιο και χωρίς να έχω αφαιρέσει τις περιττές συσκευές. Αυτό το τελευταίο είναι η αιτία που ο SATA έβγαλε bad sectors (αν και δεν είμαι σίγουρος, γιατί δεν το είχα τσεκάρει αρχικά για bad sectors – και αυτό λάθος). Επίσης, διέγραψα (ή καλύτερα έκανα wipe) κατά λάθος το MBR και το Boot Sector. Ευτυχώς δεν πείραξα το MFT και το Partition Table. Κάτι τελευταίο που ΔΕΝ έκανα, ενώ θα έπρεπε είναι να κάνω clone το δίσκο σε έναν άλλο, πριν επιχειρήσω οτιδήποτε. Αντ’ αυτού, έκανα restore ένα image στον SATA και bootάροντας από τον SATA, προσπάθησα να επιδιορθώσω τον IDE.

Τί έμαθα λοιπόν με άσχημο, χρονοβόρο και επίπονο τρόπο;

1. Πρώτα από όλα (αν ο δίσκος δεν έχει μηχανικά προβλήματα) … clone drive και image drive
2. Βάλε τον δίσκο (όχι το clone, αυτό το κρατάς για backup, μαζί με το image) σε άλλο μηχάνημα ή απλά απομόνωσέ τον.
3. 2-3 εφεδρικά (και ελεγμένα) IDE καλώδια δεν κοστίζουν τίποτα
4. Οι τσιγγουνιές στο τροφοδοτικό μπορεί να σου κοστίσουν περισσότερο.
5. Τα spliters τροφοδοσίας δεν είναι πασατέμπο
6. Το RAID είναι απαραίτητο όταν γίνεται επαγγελματική χρήση του Η/Υ
7. Κάνε ένα image του σκληρού σου κάθε μέρα αν γίνεται, αλλά απαραιτήτως όποτε κάνεις αλλαγές στο σύστημα.
8. Κράτα τα αρχεία σου (downloads, documents, mp3s, κλπ) σε ξεχωριστό δίσκο (αυτό το μάθημα το πήρα πρίν ένα χρόνο όταν χτύπησε ο 120GB που είχα)
9. Πάντα να έχεις ένα εργαλείο όπως το WinUBCD
10. Το Linux (και το MacOS) έχουν το καλύτερο File System και με διαφορά!